CHP'de önseçim zorunludur

Erol Kızılelma yazdı, ''Sosyal demokrat bir parti, parti dışından da katılımı teşvik etmeli''...

Lider hegemonyasını aşamayan ve parti içi demokrasiyi tesis edemeyen bir partinin sosyal demokrat olma iddiasının çok inandırıcı olmadığının hepimiz farkındayız. Sosyal demokrat bir partide liderin katkıları önemlidir, ama onu asıl sosyal demokrat yapan ise parti programı ve politikaları ile yöneticilerin ve adayların belirlenmesinde, parti delege ve üyelerinin söz ve karar sahibi olmalıdır. Bu parti için büyük bir zenginliktir. Hatta sosyal demokrat bir parti, parti dışından da katılımı teşvik etmeli, sendikaların, meslek odalarının, sivil toplum kuruluşlarının katılımının kanallarını açmalıdır.

Önseçim parti içi demokrasinin gereğidir

Parti içi demokrasi işletilmediğinde ortaya çıkan sonuçlar ise hepimize ders niteliğindedir. Eğer bu sonuçları hala bir ders olarak değerlendirmiyorsak, bunda bir kötü niyet aranmalıdır. Katılımcı bir partiden bahsediyorsak önseçim mutlaka uygulanmalıdır. Bundan sonra, aksi düşünülemez. Örneğin, lider kendisini seçenlerden daha iyi düşünebileceği inancıyla tek seçiciliğe yöneldiğinde veya dar bir kadro marifetiyle adayları belirlediğinde, bunun nasıl büyük bir hüsran yarattığını görüyoruz. Karar merciinin bireyselleştirilmesi, kolektiflikten uzaklaşılması, adayların da kolektif sorumluluktan uzaklaşmasına, bireysel hesapların öne çıkmasına neden olmaktadır. Lider tarafından belirlenen parti adaylarının, liderin gözüne girmekten başka, parti ilkeleri, ideoloji gibi bir yükümlülük duymamaları normal karşılanmalıdır.

Batı demokrasilerinde bir temsil krizi yaşanmaktadır. Hızla üye kaybeden siyasi partiler bu krizden çıkış yolunu aramaktadırlar. Demokrasinin güçlendirilmesinde, çoğulcu ve katılımcı yöntemlerin uygulanması gerektiği konusunda genel bir kamuoyu oluşmuş durumdadır. Bu yönde politikalar oluşturulmasında ise, siyasi partilerde, özellikle sosyal demokrat partilerin adayların belirlemesinde önseçim çok önemli bir enstrümandır.

Önseçim yönteminin geçerli kılınması ve güçlendirilmesi, siyasi partilerin genel ve yerel seçimlerde adaylarını demokratik yollarla belirlemesi, Türkiye demokrasisine de büyük güç katacaktır. Doğrusu, parti içi demokrasiyi harekete geçirmek ve onun getirdiği oluşumlarla siyaset yapmaktır. Bunun dışında davranmaları durumunda siyasi partilerin ülke ve toplum için demokrasi talebine kimse inanmaz.

CHP üyelerinin katılımını sağlamalıdır

Şimdi gelelim, bu konuyu ele almamıza neden olan duruma. Son zamanlarda CHP’nin çabalarını izliyoruz. CHP hem yönetici kademesinde yaptığı değişikliklerle hem de tüzüksel anlamda kendisini yenilemesiyle, topluma sosyal demokrat bir alternatif sunma çabasında. Ama ne yazık ki, bu çabaların yeterli olmadığını görüyoruz. Şartlar çok uygun olmasına rağmen kitleler hareketlendirilememektedir. Bırakın kitleleri, parti örgütleri bile harekete geçirilememektedir. Etkinliklerin az sayıda partilinin katılımıyla yapılması, parti yöneticileri ve delegelerinin bile çoğunlukla toplantılara katılmamaları, parti üyelerinin moralini bozmakta, kamuoyuna yeterli güveni verememektedir.

Bu konuda diğer bazı eksiklikler yanında, partililerin, parti işleyişi konusunda kendilerini söz sahibi olarak görmemelerini de sayabiliriz. Bir diğer deyişle, parti üyelerinin parti işleyişi konusunda söz ve karar sahibi yapılması durumunda, parti çalışmalarına daha bir şevkle katılacaklarını kesin bir yargı olarak söyleyebiliriz. Parti politikalarının ve adaylarının belirlenmesinde katılımı sağlanan parti üyeleri, kendi katkılarının arkasında duracak ve partilerine sahip çıkacaklardır. Parti üyelerinin isteği, net bir şekilde daha fazla katılım yönündedir. Bunun da en somut uygulaması önseçimdir. CHP’yi iktidara alternatif gerçek bir sosyal demokrat parti yapmanın ve CHP örgütünün moral durumunu güçlendirmenin yolu buradan geçmektedir.

Önümüzdeki yerel seçimler adayların önseçimle belirlenmesi için bir fırsat sunmaktadır. CHP bu konuda diğer partilere de örnek olacak adımı atmalı, adaylarını mutlaka önseçimle belirlemelidir.