Özgür Birey mi, Örgütlülük mü?

Erol Kızılelma; Özgür birey kavramı kulağa hoş geliyor, ama örgütlülük olmadığı zaman herkes için aynı sonuçları getirmiyor.

Özgür birey kavramı 20. yüzyılın son çeyreğinde etkin olarak tartışılır oldu. Neoliberal akımların çok dillerine doladıkları bir kavramdı. Sosyalist sistemin çözülmesine rastlayan bu dönemde, özgür birey kavramının, her birimiz üzerinde de olumlu, olumsuz etkileri oldu. O zamana kadar düşün yaşamımızı dogmaların şekillendirdiğini inkar edemeyiz. Dogmalarımıza, ortodokslukla, bir din bağnazlığıyla sahip çıkıyorduk. Doğru – yanlış demeden belli kalıpların peşinden koşturuyorduk. Özgür birey kavramıyla bu çerçevede tanıştık. Kendimizi dogmalardan kurtarmamızda etkili oldu. Çağdaş bir anlayış olarak kavradık. Bu kavramın, ete kemiğe büründüğü dönem Özal dönemidir.

Ama daha sonraları, neoliberallerin bu kavrama sahip çıkmalarının nedeninin, kişileri özgürleştirmekten ziyade örgütsüzleştirmek olduğunu anladık. Yine de özgür birey anlayışının önemini yadsıyamayız. Her ne kadar neoliberaller bunu bir tuzak olarak kullandılarsa da, insanın özgürce düşünebilmesi ve karar verebilmesi önemli. Ama bu asla örgütlülüğe zarar verecek bir çabayı içermemeli. Örgütlülüğün alternatifi gibi sunulmamalı. Örgütlülüğü de, bir “sürü” çalışması olarak algılamamalıyız. Özgür bireyler olabilmeliyiz ama gücümüzü örgütlülüğümüzden aldığımızı da unutmamalıyız. Yani son tahlilde etkili olacak olan örgütlü kararımız ve eylemliliğimiz olmalıdır.

Özgür birey kavramı kulağa hoş geliyor, ama örgütlülük olmadığı zaman herkes için aynı sonuçları getirmiyor. Güçlü ile güçsüz arasında, güçlüden yana tercih yapıyor. Yani güçlünün özgürlüğüyle güçsüzün özgürlüğü aynı şey değil. Güçlü özgürlüğünü istediği gibi yaşayabilir ama bizlerin özgürlüğü, örgütlülüğümüzün ellerindedir.

Bunları, partinin bizler için ne kadar önemli olduğunu gösterebilmek için anlatıyorum. Bir güçlünün bir partiye ihtiyacı yoktur. Kendi özgürlüklerinin güvencesi olsun diye her parti ile ilişki kurar, her partide irtibatlı olduğu kişiler vardır. Veya hiçbir parti olmadan da güçlüdür. Ama güçsüzlerin mutlaka kendi çıkarlarını koruyacak, özgürlüklerini sağlayacak bir partiye ihtiyaçları vardır. Parti, yani örgütlülük, güçsüzlerin her şeyidir. En etkili silahıdır. Partide yanlış bir işleyiş varsa, bunu çözme görevi bizlerindir, yani özgür bireylerindir. Partide yanlış bir işleyiş var diye partiye küsersek, partiye zarar verirsek, güçlülere karşı kullanabileceğimiz en önemli silahımızdan mahrum kalırız. Öncelikle kendimize ihanet etmiş oluruz.

Erol Kızılelma