Bu seçimlerde kim kazandı kim kaybetti?
İmambakır Üküş; AKP-MHP bloğu Türkiye genelinde oy kaybetti. CHP-İYİ Parti bloğu Türkiye genelinde oy kazanmıştır. Ancak; AKP-MHP bloğunun oyu her şeye rağmen %50'nin üzerindedir. Yine her şeye rağmen AKP-MHP bloğunun dışında yer alan partilerin oyu %50'yi bulamamıştır...
Yerel seçimler bitti ama seçim sonuçları daha kesinleşmedi...
AKP kaybettiği il ve ilçelerin tümünde itiraz ediyor...
YSK, AKP'nin baskıları karşısında direnemiyor...
Kendi aldığı ve daha önceki kararlarını "yok" sayarak hukuksuzluklara imza atıyor...
***
YSK'nın tavrını ve sonuçların kesinleşmesini bir yana bırakırsak seçim sonuçlarını nasıl değerlendirmeli?
Bu seçimlerde kim kazandı kim kaybetti?
Seçimlerde seçmen kime ne uyarıyı nasıl yaptı?
Partilerin ilk işi bu sonuçları değerlendirmek olmalıdır...
***
Aslında bu seçim herkesin kazandığı ama aynı zamanda herkesin kaybettiği bir seçimdir...
Her partinin kazanımı var her partinin kayıpları var...
***
Ancak sonuç ne olursa olsun bu seçimin esas kaybedeni AKP-MHP bloğudur...
AKP-MHP bloğu başta İstanbul ve Ankara olmak üzere önemli büyük kentleri kaybetmiştir...
Özellikle Ankara ve İstanbul'un seçim sonuçları bu kentlerle sınırlı etkisi olmayacaktır...
Ankara ve İstanbul'u kazanmanın ve kaybetmenin sonuçları süreç içinde tüm Türkiye'yi etkileyecektir...
***
İstanbul değişirse Türkiye değişir...
Ankara değişirse Türkiye değişir...
İstanbul'u kazanan Türkiye'yi kazanır...
Ankara'yı kazanan Türkiye'yi kazanır...
***
İstanbul'u kaybeden Türkiye'yi kaybeder...
Ankara'yı kaybeden Türkiye'yi kaybeder...
İstanbul ve Ankara'nın kazanılması AKP için sonun başlangıcı olabilir...
İstanbul ve Ankara kazanılmış, bu CHP için Türkiye'yi kazanmanın yolunu açabilir...
***
AKP-MHP bloğu Türkiye genelinde oy kaybetti...
CHP-İYİ Parti bloğu Türkiye genelinde oy kazanmıştır...
Ancak; AKP-MHP bloğunun oyu her şeye rağmen %50'nin üzerindedir...
Yine her şeye rağmen AKP-MHP bloğunun dışında yer alan partilerin oyu %50'yi bulamamıştır...
***
AKP de MHP de yaşadığı oy kayıplarına rağmen hala güçlüdür...
Yaşanan bütün olumsuzluklara rağmen AKP'nin oyu hala %44,3 civarındadır...
Yaşanan bütün olumsuzluklara rağmen MHP'nin oyu %7.3 civarındadır...
Her şeye rağmen hala 20.583.864 seçmen AKP'ye ve 3.394.531 seçmen MHP'ye oy vermiştir...
***
AKP İstanbul, Ankara ve Antalya gibi çok önemli büyükşehirleri kaybetmiştir...
MHP Adana ve Mersin gibi çok önemli büyükşehirleri kaybetmiştir...
AKP yalnızca CHP'ye, İYİ Parti'ye ve HDP'ye değil birçok yerde MHP'ye karşı da yenilmiştir...
AKP ve MHP bloğunda belediye geçişlerinde kazançlı çıkan MHP olmuştur...
***
AKP birçok önemli belediye kaybetse de Türkiye genelinde oyunu belli bir yerde tutarak başarılı olmuştur...
MHP Adana ve Mersin gibi önemli iki büyükşehri kaybetse de çok sayıda il ve ilçede seçim kazanmıştır...
HDP bütün baskılara ve tehditlere rağmen kayyumların elinden birçok belediyeyi geri almıştır...
***
İYİ Parti kendisine bırakılan hiçbir ilde ve büyükşehirde başarılı olamamıştır ancak İYİ Parti'nin kazandığı Samsun İlkadım ve Aydın Nazilli ilçeleri birçok iç Anadolu ilinin toplam nüfusunun iki-üç katı büyüklüğündedir...
Özellikle Balıkesir ve Denizli'de İYİ Parti hayal kırıklığı yaşatmıştır...
Balıkesir'deki kaybın nedenlerinden birisi CHP'nin aday açıklaması, aday çekmesi olmuştur...
Bir diğer nedeni HDP'nin aday çıkarması olmuştur...
***
Gereksiz ve anlamsız bir HDP ve İYİ Parti restleşmesi Balıkesir'de seçimin kaybında önemli bir rol oynamıştır...
HDP'nin aldığı oy Balıkesir'de seçimleri kazanmaya yeterli olacaktı...
Önemli olanın AKP-MHP bloğunu yenilgiye uğratmak olduğunun bilinciyle hareket edilseydi bugün Balıkesir'de AKP-MHP bloğu seçimi kaybetmiş olacaktı...
CHP’nin birçok ilçesini aldığı Balıkesir göz göre göre kaybedilmiştir...
***
Her ne kadar İYİ Parti hiçbir il ve büyükşehir almamış olsa da CHP'nin kazandığı büyükşehirlerde, Mersin hariç, hepsinde kazanımın ortağıdır...
Yine Ardahan hariç Artvin, Bilecik, Bolu, Burdur, Çanakkale, Edirne, Kırşehir, Sinop, Yalova'da seçimin kazanılmasında İYİ Parti'nin de katkısı, desteği vardır...
Kazanılan büyükşehir ve illerin aynı zamanda İYİ Parti'nin de belediyeleri olarak değerlendirilmesi gerekir...
***
Ancak, İYİ Parti'nin MHP karşısında etkin bir varlık gösteremediğini kabul etmek gerekir...
Buna en iyi bir örnek İç Anadolu'dur...
Bir diğer örnek Mersin'dir...
Mersin'de İYİ Parti hiçbir ilçede seçim kazanamadı ama ittifak olsaydı çok sayıda ilçe kazanılırdı...
Aynı şekilde Antalya'da CHP-İYİ Parti oylarının seçim kazandırması gereken Serik, Aksu gibi daha birçok yerde İYİ Parti seçim kazanamadı...
Trakya'da ise İYİ Parti - CHP işbirliği sınırlı bir etki yaptı CHP’ye katkı sağlamadı...
***
Bu seçimlerin en büyük kazananı CHP ve Kemal Kılıçdaroğlu oldu...
CHP kazanacağım dediği büyükşehirlerin hepsini kazandı...
Kazanamadığı Bursa'da bile tarih yazdı...
Kazanması mümkün olmayan birçok yerde seçim kazandı...
***
Seçimlerin en kazananı ise Kemal Kılıçdaroğlu oldu...
Kılıçdaroğlu yalnız büyükşehir ve birçok il ve ilçede başarılı olmakla kalmadı...
Kılıçdaroğlu'nun kazanımı yalnızca AKP'ye karşı bir kazanım da olmadı...
Kııçdaroğlu aynı zamanda bütün siyasetini "Kılıçdaroğlu gitsin" üzerine kuran parti içi muhalefete karşı da seçim başarısı elde etti...
***
Seçim öncesi CHP "sağa teslim olmakla" ve "yanlış seçim siyaseti" uygulamakla suçlanıyordu; Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun adaylığının parti meclisinde geçiş sürecini hatırlayın...
Kılıçdaroğlu karşıtları bu nedenlerle CHP'nin büyük bir seçim yenilgisi yaşayacağını düşünüyordu...
Hatta seçime bir iki gün kala kurultay delegelerini arayıp "hazır olun" çağrısı yapıyorlardı...
Ancak tam tersi oldu CHP başarılı oldu...
***
Kılıçdaroğlu bu başarıyı yalnızca parti içi muhalefete rağmen kazanmadı...
Kılıçdaroğlu bu başarıyı kendi MYK'sına ve parti meclisine rağmen kazandı...
Kılıçdaroğlu bu başarıyı bir yerde kendi il ve ilçe örgütlerine rağmen kazandı...
Kılıçdaroğlu kendisi hakkında yürütülen kirli ve hareket dolu medya saldırısına rağmen kazandı...
***
CHP üç ilde seçim kaybetti...
Zonguldak, Giresun ve Kırklareli...
CHP Zonguldak'ta yanlış adayda ısrar etmekle seçim kaybetti...
Giresun'da doğru ve başarılı bir belediye başkanı olmasına rağmen kaybetti...
Kırklareli'nde ise CHP örgütlerinin başarısızlığı ve CHP milletvekili ve örgüt kadroları arasındaki uyumsuzluğun sokağa yansıması sonucu kaybetti...
***
Bu seçimlerin bir kazanımı ise içi boş bir şehir efsanesi olan "Sarıgül hangi partiden aday olsa kazanır" efsanesine son vermesidir...
Yıllardır CHP'yi kuşatan ve esir alan Sarıgül'ün aslında bir şey olmadığı bir kez daha ortaya çıktı...
Sarıgül'ün bırakın fark atarak kazanmasını, fark yiyerek kaybetti...
Böylece Sarıgül efsanesinin sonuna gelindi...
***
DSP ve DP bir anlamda CHP çöplüğüne dönmüş durumdaydı...
DSP, DP ve bağımsız adaylar seçim kazanmaktan çok CHP'ye seçim kaybettirmeyi hedeflediler...
Ancak başarılı olamadılar...
DSP, Mihalıççık'ta CHP aday çıkarmayıp İYİ Parti'ye destek olduğu için CHP'lilerin tepki oylarıyla kazandı...
Antalya Kemer'de ve Tekirdağ Marmara Ereğlisi'nde CHP adaylarına tepkisiyle yine CHP'li adaylarla seçim kazandı...
DP ise Ayvalık'ta adaya olan yoğun tepki ve adayın seçim sürecindeki hataları özellikle meclis tercihleri nedeniyle çok az bir oy farkıyla CHP'den aday adayı olamayan yine CHP'li bir kişiyle seçim kazandı...
***
Seçim sonuçları daha kesinleşmedi...
CHP, İYİ Parti'nin, HDP'nin seçim sonuçlarını iyi değerlendirmesi gerekli...
Özellikle CHP tüm bölgelerdeki oy geçişkenliklerini; artışları ve düşüşleri üzerine dersini iyi çalışmalı...
Seçim sonuçları CHP'ye iktidara giden yolu açtı, şimdi önemli olan CHP'nin o yolu takip edip etmeyeceği...
İmambakır Üküş
www.istanbulgercegi.com Genel Yayın Yönetmeni
ÜYE YORUMLARI
Facebook Yorumları
Bu seçimde en çok üzerinde durulması gereken parti bence HDP'nin seçim stratejisi dir. CHP'nin heryerdeki başarısında HDP'nin rolü etkisi çok büyüktür. Balıkesirdeki hata iyi parti ve liderine kaynaklıdır. M. Şener Iğdır ve Muş için söyledikleri ve uyguladıkları Balıkesir'ı kurban vermiştir.