İmambakır Üküş; Bu referandumda işçilerin-emekçilerin temel hak ve özgürlüklerini iyileştirecek bir madde bile yok. Ama bütün hak ve özgürlükleri bir kişinin kararnamesine bağlayarak yok edecek çok sayıda madde var…
İşçilerin en temel haklarından olan “Kıdem tazminatı”nı ortadan kaldırma girişimleri her hükümetin gündeminde oldu…
Patronlar; iktidara gelen her partiye “Kıdem tazminatı”nı kaldırması için talepte bulundular…
Bugüne kadar çok sayıda hükümet bunu gündeme aldı…
Ancak işçilerin haklı tepkisi ve mücadelesiyle hiçbir hükümet “Kıdem tazminatı”na dokunamadı…
***
Hiçbir hükümet “Kıdem tazminatı”na dokunamadı ama 12 Eylül askeri faşist darbesi “Kıdem tazminatı”na dokunabildi…
Askeri rejim “Kıdem tazminatı”nı kaldıramadı ama bazı “sınırlamalar” getirdi…
12 Eylül öncesi “Kıdem tazminatı”nda hiçbir “sınırlama” yoktu; sendikalar toplu sözleşmeyle istediklerini alabiliyorlardı…
12 Eylül askeri yönetimi “gün” ve “tavan” sınırlamasıyla patronların/sermayenin bir talebini yerine getirmiş oldu…
***
AKP’nin 15 yıllık iktidarı boyunca da “Kıdem tazminatı” hep gündemde oldu…
AKP de sermaye sınıfının isteği doğrultusunda “Kıdem tazminatı” konusunda adım atmak istedi…
Ancak sendikalar ve işçi sınıfının tepkisiyle AKP bu konuda geri adım attı…
OHAL’le birlikte “Kıdem tazminatı”na dokunma isteği yine AKP’nin gündemine girdi…
***
AKP “Kıdem tazminatı”nı kaldırmak istiyor…
AKP “Kıdem tazminatı” yükünü patronların üstünden almak istiyor…
AKP patronları bağlayan “Kıdem tazminatı” bağını kaldırmak istiyor…
Zaten çalışma bakanı “Kıdem tazminatı fonu kurulacak” dedi…
***
“Kıdem tazminatı fonu” kurulması demek işçinin idam fermanının çıkarılması demek…
“Kıdem tazminatı fonu”yla birlikte “Kıdem tazminatı” ödemeyecek olan patronlar fabrikalarda ve iş yerlerinde rahatlıkla toplu işçi kıyımı yapabilecek…
Bugün birçok iş yerinde toplu kıyımın önündeki engelden biri patronlar için “Kıdem tazminatı yüküdür”…
AKP “Kıdem tazminatı”nı fona devrederek patronları bu “yükten” kurtarmış olacaktır…
***
“Kıdem tazminatı fonu” demek işçinin kazanılmış tüm haklarını ortadan kaldırmak demektir…
Artık işçinin muhatabı patron değil “Fon” olacaktır…
Böylece patronlara istediklerini yapma fırsatı yaratılmış olacaktır…
Daha önemlisi toplu sözleşmeyle kazanılmış birçok hak ortadan kalkacaktır…
***
12 Eylül askeri darbesinde “Kıdem tazminatı”nı sınırlanmıştı…
Şimdi kıdem tazminatı fonuyla da yeni sınırlamalar getirilmek isteniyor…
Kıdem gün sayısı düşürülmek isteniyor…
Fonun kuruluş amaçlarından birisi de budur…
***
“Kıdem tazminatı fonu” kurulursa işten çıkarılan işçinin muhatabı patron değil “fon” olacaktır…
“Kıdem tazminatı fonu” kurulursa işten çıkarılan işçinin “Kıdem tazminatı”nı patron değil “fon” ödeyecektir…
Patronlar “Kıdem tazminatı” ödemezse, işten çıkarılmalar teşvik edilmiş olacaktır…
Özellikle eski ve yüksek ücret alan işçiler kolaylıkla topluca işten çıkarılabilecektir…
***
Referanduma sunulan yeni anayasa değişikliğinde seçilecek “Başkana” bu değişiklikleri bir kararnameyle yapma yetkisi veriliyor…
Bir bakacaksın bir gün Cumhurbaşkanının yayınladığı bir kararnameyle “Kıdem tazminatı” “fon”a devredilmiş olacaktı…
Bir gün bakacaksın Cumhurbaşkanının yayınladığı bir kararnameyle “Kıdem tazminatı” 30 gün üzerinden değil 15 gün üzerinden hesaplanıyor olacak…
Bunları yapmak için ne meclise gerek olacak ne de meclis çoğunluğuna... Her şey Başkanın bir kararnamesiyle olabilecek…
***
Bugünkü yasal düzenlemede böyle bir “karar” için meclis kararı gerekiyor…
Meclisin “karar” alabilmesi için önce bakanlar kurulu veya bir grup milletvekili tarafından teklifin meclise yapılması gerekiyor…
Mecliste bu karar tasarısı görüşülüyor; konuşuluyor…
Dolayısıyla bu karardan etkilenecek olan işçiler ve sendikalara bu hakkı savunma imkanı doğuyor…
***
İşçinin ve sendikaların meclise baskı yapma imkanı bu değişiklikle artık mümkün olmayacak…
Bu değişiklikle birlikte artık birçok temel yasa mecliste görüşülmeden bir kararnameyle yürürlüğe girebilecek…
Birçok yasadan ve değişiklikten artık olup bittikten sonra; kararname yayınlanınca haberimiz olacak…
Mecliste ve kamuoyunda hak arama imkanı olmayacak…
***
Eğer Hayır demezsek temel hak ve özgürlüklerimiz bir kararnameyle ortadan kaldırılabilecek…
Eğer Hayır demezsek “Kıdem tazminatımız fona” devredilecek…
Eğer Hayır demezsek “Kıdem tazminatı” gün sayısı bir kararnameyle düşürülecek…
Eğer Hayır demezsek “Kıdem tazminatı fonu”yla patronlar “kıdem yükünden” kurtulduğu için istedikleri işçileri topluca işten atabilecek…
***
Bu referandumda işçilerin-emekçilerin temel hak ve özgürlüklerini iyileştirecek bir madde bile yok…
Ama bütün hak ve özgürlükleri bir kişinin kararnamesine bağlayarak yok edecek çok sayıda madde var…
Başta “Kıdem tazminatı” olmak üzere temel hak ve özgürlüklerine sahip çıkmak istiyorsa işçiler ve emekçiler için Hayır demekten başka bir çıkış yolu yok…
Hayır demezsen özgürlüklerinle birlikte işini de geleceğini de kaybedeceksin…
İmambakır Üküş
www.istanbulgercegi.com Genel Yayın Yönetmeni