Küresel emperyalizm zor durumda

Birgül Ayman Güler: Küreselleştirme, özelleştirme, yerelleştirme siyaseti dünyayı perişan etti. Çeyrek yüzyılın sonunda dünyada eşitsizlikler ayyuka çıktı.

1991’de Amerikan Başkanı Bush, uhrevi bir havada, ‘yeni dünya düzeni’ hedefinden söz etmişti. 1993’te yerine gelen Bill Clinton buna ‘küreselcilik çağı’ dedi. 2001’de onun yerine gelen oğul Bush, 2009’da gelen Obama aynı izden yürüdü. Amerikan başkanlarının Cumhuriyetçi ya da Demokrat olmaları hiç fark etmedi.

Küreselleştirme, özelleştirme, yerelleştirme siyaseti dünyayı perişan etti. Çeyrek yüzyılın sonunda dünyada eşitsizlikler ayyuka çıktı. İngiliz Başbakanı Tony Blair’in ‘mucidi benim’dediği ‘uluslararası toplum’ çetesi, askeri işgallerle, NATO’lu ya da NATO’suz, Asya’dan Afrika’ya dünyayı ateş topuna çevirdi. Avrupa’da ‘Tek Avrupa Devleti’, dünyada ‘tek dünya devleti’ kuracaklarını söyleyenler, serbest dedikleri ticaretle yoksulluğu yaydılar; var olan yoksulluğu açlık ayıbına çevirdiler.

***

2008’den beri ve günümüzde, ‘yeni dünya düzeni’misyonerleri iflas ve yenilgilerini yaşıyorlar. Birleşmiş Milletler, bunun dalları olan IMF-Dünya Bankası, üzerinde yükseldikleri derecelendirme kuruluşları, her türden piyasalar, bunların yerleştikleri tüm kaleler ‘yoksa bunlar kumdan kaleler mi?’ kuşkusuyla yoklanıyorlar. Tek tek ülkelere yayılmak için inşa ettikleri düzenleyici - denetleyici üst kurullar, hayretler içinde, küresel bağlarının kopuşunu seyrediyorlar.

Avrupa Birliği, tek-avrupa idealine erişmek bir yana, üzerinde yükseldiğini iddia ettiği tüm “değerler”i kendi elleriyle eziyor. Gözlerden uzak tutmaya gayret ettiği gerçek ‘değerleri’, yani sömürgecilik, ırkçılık, yabancı düşmanlığı adeta gözeneklerinden fışkırıyor.

***

Yeni dünya düzeni olmadı.

Dünya aslında şimdi, içinde bulunduğumuz bu dönemde gerçek bir Yeni Denge’ye doğru ilerliyor. Yeni denge, küresel şirketlerin hesapsız, sınırsız, denetimsiz, halklardan tümüyle kopuk bir dünya diktatörlüğü kurmak hevesi ortadan kaldırılarak inşa edilecek. Başka yol yok.

New York Times gibi gazetelerin yorumlarını manşet yapan bizim kimi yerli gazetelerin telaşı bu. ABD başkanlık seçiminde Trump’ın öne çıkmasından, Bush - Clinton - Bush - Obama - Clinton zincirinin kırılmış olmasından rahatsızlık, bu meselenin yansıması.