Yıkılan bina sayısı ölümlerin daha çok olduğunu gösteriyor

CHP Adana Milletvekili, Jeoloji Yüksek Mühendisi Dr. Müzeyyen Şevkin, TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda gerçeklerin açıklanmasını istedi. Sevkin; Hükümet, gerçeklerle yüzleşmiyor.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Adana Milletvekili, Jeoloji Yüksek Mühendisi Dr. Müzeyyen Şevkin, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle ölen insan sayısının açıklanandan daha fazla olduğunu savundu.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülen “Afet Yeniden İmar Fonunun Kurulması ile Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” üzerine görüşlerini aktaran Dr. Şevkin, Türkiye’de “6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Yasası” ve “4708 Sayılı Yapı Denetimİ Hakkında Kanun”un amacına uygun işletilmediğini söyledi. 2021’de hazırlanan “TBMM Deprem Komisyonu” raporunun tozlu raflara terk edildiğini ifade eden Dr. Şevkin, “Fay zonları imar planlarına işlenmedi. Fay Yasası Kanun tekliflerimiz ne yazık ki geri çevrildi” diye konuştu.

Depremin bir afet değil doğa olayı olduğunu kaydeden Dr. Şevkin, “Depremi afete dönüştüren insanoğlunun yanlış yer seçimi, riskli alanlara yerleşmesi ve yer seçimsel tercihleridir. Biz hani uçan kaçan, Avrupa'nın bizi kıskandığı bir ülke olarak yerleşim alanlarımızı seçerken üçüncü dünya ülkesi gibi davranıyoruz” dedi.

“ÖLÜM SAYISI DAHA FAZLA”

Depremlerde ölen vatandaşların sayısının resmî rakamlara göre 46 bin olduğunu kaydeden Dr. Şevkin, “Ancak deprem bölgesinde yaşayan insanlar olarak, enkaz, bina ve kayıp insanların sayısına baktığımızda bu rakamların çok çok daha üzerinde ölümler olduğunu biliyoruz. Daha ölümün bile gerçekleriyle bile yüzleşmeyenler tarafından yanlış rakamlar, manipüle edilen rakamların önümüze konulmasından usandık. En azından bu afet bir dönüm noktası olsun” diye konuştu.

Deprem Komisyonu’nda beş buçuk ay 22 milletvekiliyle sabahlara kadar bir mesai harcandığını, bilim insanları, belediyeler, kamu kurumları ve kurtarma ekiplerinin dinlendiğini belirten Dr. Şevkin “268 maddelik önermeyle 500 sayfalık hazırlanan ‘Deprem Raporu’, Temmuz 2021'de meclise sunuldu ve ne yazık ki her zaman olduğu gibi tozlu raflarda çürümeye terk edildi. Şimdi, yeni bir deprem yaşadık ve yeni bir komisyon daha kuruyoruz, 5'inci komisyonu da kuracağız” dedi.

FAY ZONLARINA DİKKAT ÇEKTİ

Türkiye’de fay zonlarının muhakkak çalışılması ve imar planlarına işlenmesi gerektiğini kaydeden Dr. Şevkin, “Jeolojik, jeoteknik ve mikrobölgeleme çalışmalarıyla fay zonları belirlenmeli, fay zonları üzerindeki yapılan taşınmalıdır” ifadelerini kullandı.

6306 sayılı “Kentsel Dönüşüm Yasası”nın, afet riski altındaki kentlerin dönüştürülmesinden başka alana dönüştüğünü söyleyen CHP’li Dr. Şevkin, şunları kaydetti:

“Bunu söylediğimiz zaman kızıyorsunuz ama bu yasa herhangi bir kentin afet riskini azaltmaya dönük değil, rantı yüksek olan herhangi bir semtte 3 katlı, 5 katlı bir binanın gökdelene çevrilmesine evrildi. Bunu söylediğimizde kızmayın lütfen çünkü yaşadığımız son deprem gösteriyor ki bu kentsel dönüşüm sağlıklı olarak yapılmadı 4708 sayılı ‘Yapı Denetimi Yasası'nın yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor. Yapı denetiminin, proje firması tarafından, yapı bitinceye kadar hem sorumluluğunda hem de denetiminde olması gerekiyor” şeklinde konuştu.

“İRAP RAPORLARI DA GÖRMEZDEN GELİNMİŞ!”

Sigortacılığın, Doğal Afet Sigortası’nın (DASK) hem sorumlu hem de denetleyen bir yapıda olmasının önemini belirten Dr. Şevkin, şunları söyledi:

“Yapı denetiminde 4 mühendislik birimi var, jeoloji mühendisi yok. En önemli konunun zemin olduğunu Hatay'da devrilen binalarda gördük. Zemin etütleri de su basmanına kadar mutlaka jeoloji mühendisleri tarafından -önlemler doğru mu uygulanmış, uygulanmamış mı- kontrol edilmesi gerekiyor. Yaralar sarılmadan önce yaraların oluşmamasına yönelik imar affının literatürden tamamen çıkarılması gerekiyor. AFAD tarafından hazırlanmış, Adana, Hatay ve Kahramanmaraş'a ilişkin İRAP raporları var, Peki, burada ben size sadece Hatay'la ilgili okumak istiyorum, diyor ki: "5,5 büyüklüğünde bir deprem olursa Antakya, Defne, Belen ilçeleri zarar görecek." Bugün hangileri zarar gördü 5,5 depreminde? Peki, 7,5 büyüklüğündeki depremde ne diyor? "Hatay merkez ve tüm ilçeleri zarar görecektir. AFAD'ın hazırladığı İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) raporu arkadaşlar. Peki, buna ilişkin ne yaptınız, dönüşüme ilişkin ne yaptınız? Bakın, sayfalarca rapor var. Maraş; yerini söylemişler Maraş'ta. Dolayısıyla, burada, gerçekten, parasal konulara gelince cevval olan ancak sosyal ve fiziksel olarak yaşanan bu afete ilişkin nasıl bir çözüm olacağını bilemediğimiz; İstanbul'a ilişkin nasıl öneriler getireceğini bilemediğimiz; denetim, şeffaflık olması gereken bu fonun aynı zamanda kayıt dışılıktan da kurtarılması gerektiğini düşünerek teşekkür ediyorum.”